Spiraal, ring en andere middelen

Behalve de prikpil, zijn alle anticonceptiemiddelen geschikt voor onder de 18 jaar. De prikpil kan de groei van botten remmen. Daarom adviseren artsen meiden daarmee te wachten tot ze zijn uitgegroeid. De morning-afterpil en anticonceptiepil, -staafje, ring, -pleister en -spiraal kunnen allemaal.

Dat hangt af van je wensen en leefstijl. Stel jezelf de volgende vragen om een keuze te maken: wil ik een middel waar ik dagelijks of liever minder vaak aan moet denken? Een middel waarbij ik nog ongesteld wordt of juist niet? Wil ik een anticonceptiemiddel met of zonder hormonen?

Lees dan informatie over de pil, condoom en andere anticonceptiemiddelen en lees de ervaringen van andere meisjes. Check de Anticonceptie-keuzehulp en Britt talk. Of lees deze folder Anticonceptie voor jou.

Weet je dan welke anticonceptie je wilt? Bespreek dan jouw keuze met je huisarts of Sense. Voor anticonceptie heb je namelijk een doktersrecept nodig, behalve voor condooms. Probeer het gekozen middel 3 maanden uit om te zien of het bij je past. Heb je daarna nog vragen of wil je overstappen op een ander middel, ga dan opnieuw naar je huisarts of Sense.

Ja, zeker als je seks hebt met meisjes! Het condoom is inderdaad het enige middel dat jongens zelf kunnen gebruiken. Maar jongens die seks hebben met een meisje, vrijen het veiligst als zij ook anticonceptie gebruikt. Scheurt het condoom tijdens de seks, dan is zij nog beschermd tegen zwangerschap. Ben je een jongen en neem je veilige seks serieus?  Vraag een meisje dan voordat jullie gaan vrijen of ze anticonceptie gebruikt. Vergeet je vriendin haar pil of anticonceptiering wel eens, help haar er dan aan herinneren. Voor meisjes is het extra fijn om seks te hebben met een jongen die verstand heeft van anticonceptiemiddelen. En gaat er iets mis, dan kunnen jullie samen een oplossing bedenken!

Nee, deze methode om zwangerschap te voorkomen is onveilig. Je hebt dan geen seks op dagen dat de kans op zwangerschap het grootst is. Dat is rond de eisprong. Meisjes met een regelmatige menstruatie kunnen deze dagen bijhouden op een kalender. De eisprong is niet altijd op dezelfde dag, bijvoorbeeld als je griep had of stress. Het is daarom moeilijk precies te voorspellen wanneer je het meest vruchtbaar bent. De helft van de vrouwen die de kalendermethode toepast, wordt toch zwanger.

Bij jouw huisarts of bij Sense in jouw buurt. Door corona kan het langer duren voor je op het Sense-spreekuur terecht kunt. Daarom kan het langer duren voor je op het spreekuur terecht kunt. Of je krijgt online of telefonisch advies. Bel of mail met de huisartspraktijk of Sense en vraag hoe je anticonceptie-advies of een recept krijgt. De praktijkassistente informeert je hierover. Wil je anticonceptie die je al eerder op recept hebt gekregen? Dan zorgt de huisarts dat jij deze kan ophalen bij de apotheek. Ga je voor het eerst anticonceptie gebruiken? Kijk eerst welk middel bij jou past. Dan ga je goed geïnformeerd in gesprek met je huisarts of met Sense.

Een morning-afterpil werkt het beste binnen 12 uur na onveilige seks.

• Norlevo werkt tot maximaal 72 uur (3 dagen) na onveilige seks.
• EllaOne werkt tot 120 uur (5 dagen) na onveilige seks.

Beide pillen haal je zonder recept bij drogist, apotheek of online. Hoe eerder je een morning-afterpil slikt hoe beter ze werken. Voor beide pillen geldt dat ze een zwangerschap niet altijd kunnen voorkomen. Soms heeft de bevruchting al plaatsgevonden. Hou daarom je menstruatie altijd in de gaten. Het koperspiraal is het beste noodmiddel. Daarmee ben je gelijk 5 jaar beschermd tegen een zwangerschap.

Dat zijn middelen met hormonen om een zwangerschap tegen te gaan, zoals de pil. Er zit altijd progesteron in. Progesteron zorgt ervoor dat er geen eitje rijpt en vrijkomt. Daarnaast zorgt het voor een slijmprop bij de baarmoedermond, waardoor sperma moeilijk in de baarmoeder kan komen. In de meeste pillen, in de anticonceptiering en in de pleister zit ook nog oestrogeen. Dat zorgt ervoor dat je elke maand bloedt in de stopweek.

Dat hangt van je leeftijd en verzekering af.

• Ben je onder de 18 jaar dan vergoedt je basisverzekering jouw anticonceptie. Je moet soms nog een eigen bijdrage betalen.
• Ben je tussen de 18 en 21 jaar dan vergoedt jouw verzekering ook jouw anticonceptie. Maar de kosten vallen binnen je eigen risico. Tot een maximum bedrag per jaar betaal je deze kosten dan zelf.
• Ben je ouder dan 21 jaar dan wordt jouw anticonceptie alleen vergoed als je een aanvullende verzekering hebt.  Check bij je verzekering om te zien of dat bij jou het geval is.

De kosten per anticonceptiemiddel verschillen. Afhankelijk van het merk betaal je voor de pil bijvoorbeeld €2,00 tot €12,30 per maand. Voor een spiraaltje betaal je €0,55 tot €2,50 per maand. En voor een staafje €3,30 tot €3,90 per maand. Sommige middelen betaal je per 3 maanden en andere voor 5 of 10 jaar in 1 keer.

Er zijn veel andere anticonceptiemiddelen behalve de pil. Die zijn net zo veilig. De anticonceptiering, het spiraal, het hormoonstaafje, de prikpil en de anticonceptiepleister zijn voorbeelden daarvan. 

Omdat je wilt genieten van seks, zonder dat je zwanger wordt. Want wil je nú wel moeder worden? Heb je al nagedacht wat voor gevolgen dat zou hebben voor je leven? Voor de meeste meiden is jong moeder worden namelijk niet zo makkelijk.

• Je kan niet meer doen wat je zelf wilt, omdat je kind op de eerste plaats komt
• Je moet vaak stoppen met school, omdat het te druk wordt om te combineren met je kind. Daardoor heb je geen diploma en is het moeilijk om een baan te vinden en geld te verdienen voor jou en je kindje
• Je kan je vrienden minder vaak zien, omdat je het zo druk hebt
• Je krijgt een heel andere relatie met je vriendje. Eerst was je vriendje en vriendinnetje, nu ben je opeens verantwoordelijke ouders. De relatie van veel tienermoeders gaat uit, omdat het te zwaar is.

Vrij je met voorbehoedmiddelen dan kan je zelf voorkomen dat je zwanger wordt, en ben je niet afhankelijk van een jongen of hij wel een condoom wil gebruiken. Zo kun je zelf plannen wanneer je zwanger wordt, op een moment dat het jóu goed uitkomt: als je je school hebt afgemaakt, een baan hebt, een goede relatie en een plek om te wonen. Lees meer over de pil en andere anticonceptie om te kijken welke bij jou past.

Ja, dat kan. Sommige mensen kunnen er somber van worden en minder zin in seks van krijgen. Deze bijwerkingen kunnen echter verdwijnen als je van methode verandert. Ga hiervoor naar je huisarts. 

Hormonen kunnen acné verminderen, een regelmatige cyclus stimuleren en ervoor zorgen dat je minder bloed verliest tijdens de menstruatie. Ook zorgen ze juist voor een lagere kans op darm- en eierstokkanker.

Meestal niet. In je lichaam zelf zitten ook hormonen. Wel moet je lichaam tijdens de eerste maanden wennen aan de hormonen. Je kan dan misselijk zijn of hoofdpijn krijgen. Hormonale anticonceptie geeft een iets hogere kans op trombose (vooral als je rookt) en op baarmoederhalskanker. Hormonen beschermen je ook: ze verkleinen de kans op darm- en eierstokkanker. Je arts bekijkt altijd jouw medische achtergrond als je anticonceptie-advies vraagt. Daardoor loop je geen risico.

De meest voorkomende bijwerkingen in de eerste 3-6 maanden:

• Pijn in de borsten
• Misselijkheid
• Vocht vasthouden (= dikker worden)
• Doorbraakbloedingen: je wordt eerder ongesteld dan gepland.
• Minder zin in seks.
• Sombere gevoelens en depressie.
• Hoofdpijn, vaak tijdens de stopweek. Dit komt door de lagere hormoonspiegel in de stopweek. Onder andere op te lossen door je stopweek over te slaan.

Sommige bijwerkingen komen pas later, vooral bij anticonceptie waar progestageen in zit.

Bijwerkingen verdwijnen meestal na 3-6 maanden. Daarom heeft het weinig zin om eerder van methode te wisselen. Bij een andere middel krijg je misschien dezelfde bijwerkingen. Even afwachten dus en niet zomaar stoppen! Duren de bijwerkingen langer of heb je er heel veel last van? Overleg dan met een arts.

Dat hangt af van de methode die je eerst gebruikte. Vraag je huisarts of Sense wat een veilige manier is en vrij voor de zekerheid altijd met condoom de eerste maand nadat je hebt gewisseld.

Nee, dat kan geen kwaad. Het is juist betrouwbaarder om dat te doen, omdat je dan meer dagen achter elkaar de pil (of ring of pleister) gebruikt. Let op: als je regelmatig je stopweek overslaat, kun je last krijgen van tussentijds bloedverlies (doorbraakbloeding). Heb je dat? Las op dat moment een stopweek in, zodat je ongesteld wordt. Na een stopweek van maximaal 7 dagen (maar ook eerder) kun je weer beginnen met een nieuwe pil, ring of pleister.

Double dutch betekent dat je het condoom gebruikt én de pil (of een ander anticonceptiemiddel). Je bent dan dubbel beschermd: tegen zwangerschap én tegen soa's.
Gaat er dan iets mis met het condoom, dan heb je toch nog bescherming tegen een zwangerschap. Vergeet je een keer je pil, dan zorgt het condoom dat je niet zwanger wordt en geen soa krijgt.

Ja, als je stopt met anticonceptie kan je weer gewoon zwanger worden. Je kunt alleen geen kinderen krijgen op het moment dat je de anticonceptie gebruikt. 

Anticonceptie betekent ‘zorgen dat je niet zwanger wordt'. Dat kan met de pil, een spiraaltje, de anticonceptiering, een hormoonstaafje, een speciale pleister, de prikpil of het condoom. We noemen dat ook wel voorbehoedmiddelen.

Dat kan al van één keer onveilig vrijen. Of dat gebeurt, hangt er vanaf of er een eitje is gerijpt. Er is in elk geval maar één spermacel nodig om een eitje te bevruchten, Vrij dus altijd met condoom en liefst ook de pil of een andere middel. Dan weet je zeker dat je niet onbedoeld zwanger wordt.

Nee, absoluut niet. Er kan namelijk al sperma in het voorvocht van de jongen zitten. En dat komt al in je vagina voordat een jongen klaarkomt. En ook al zeggen jongens dat ze op tijd terugtrekken, niet elke jongen heeft dit goed in de hand. Heb je dit een keer geprobeerd en is het goed gegaan? Dat was dan een kwestie van geluk.

Wil je neuken zonder zwanger te worden? Gebruik dan een betrouwbaar voorbehoedmiddel zoals de pil, de ring of een spiraal. En gebruik een condoom tegen soa’s, want daar loop je ook risico op.

Als je onveilige seks hebt gehad en niet zwanger wil worden. Neem binnen 5 dagen een morning-afterpil of spiraal. Volg de gebruiksaanwijzingen in de bijsluiter van de morning-afterpil goed op.

• Tot 72 uur (3 dagen) na de onveilige seks kun je de Norlevo-pil slikken. De Norlevo werkt het beste als je deze slikt binnen 12 uur na de onveilige seks.
• Tot 120 uur (5 dagen) na de onveilige seks kun je de ellaOne-pil slikken. Of een morning-afterspiraaltje laten plaatsen door een (huis)arts

Let op:
Heb je na het slikken van de morning-after pil weer seks met een jongen? Gebruik dan een condoom tot je weer ongesteld wordt.

Nee, absoluut niet. Periodieke onthouding betekent dat je alleen seks hebt op de onvruchtbare dagen van een meisje in haar menstruatiecyclus. De menstruatiecyclus van een meisje kan echter wisselen per maand. Je kunt alleen achteraf bepalen wanneer je onvruchtbare dagen waren, nooit met zekerheid vooraf. Heb je dit een keer geprobeerd en is het goed gegaan? Dat was dan een kwestie van geluk. Wil je echt niet zwanger worden? Gebruik dan een betrouwbaar voorbehoedmiddel zoals de pil, de ring of een spiraal. En gebruik een condoom tegen soa’s, want daar loop je ook risico op.

Wanneer je anticonceptie helemaal zonder hormonen wilt gebruiken dan zijn er 2 betrouwbare opties: het koperspiraal en condooms. In het hormoonspiraal zitten ook erg weinig hormonen die alleen in de baarmoeder werken, dus dat is ook een goede optie voor als je zo min mogelijk hormonen wilt gebruiken. Andere methodes, zoals terugtrekken vóór het klaarkomen of de vruchtbare periode berekenen, zijn absoluut niet betrouwbaar om zwangerschap te voorkomen. De kans is zelfs erg groot om zwanger te worden, dus houd daar rekening mee. De hormonen die in anticonceptie zitten zijn niet schadelijk voor je. Dit is uitgebreid getest. Sommige meiden hebben wel meer last van bijwerkingen dan anderen. Het is daarom goed om samen met je (huis-)arts te bekijken welk middel het best bij jou past.