Het onderzoek

Bij een Sense-spreekuur word je standaard getest op chlamydia en gonorroe. Chlamydia is de meest voorkomende soa in Nederland. Met name onder jongeren tot 25 jaar komt deze soa regelmatig voor.

Als je jonger bent dan 25, is de test gratis.

Er kan ook op andere soa's getest worden. Dat wordt bijvoorbeeld gedaan als je:

• Als jongen (ook) seks hebt met jongens 
• Klachten hebt die op een soa wijzen
• Onveilige seks hebt gehad met iemand uit een risicogroep
• Gewaarschuwd bent door een partner

Je wordt dan getest op syfilis, hiv en soms op hepatitis B. Uiteraard in overleg met jou. 

Sommige soa’s worden vastgesteld aan de hand van klachten die je hebt:

• Genitale wratten kun je alleen aantonen op het moment dat je klachten hebt.
• Hetzelfde geldt voor herpes, al wordt daar soms aanvullend een test gedaan op het vocht uit de koortsblaasjes.
• Ook schurft en schaamluis stel je vast aan de hand van de klachten.

Welke testen bij jou worden uitgevoerd, is dus afhankelijk van je klachten en de manier waarop je seks hebt gehad. 

Bij een soa-test kun je op verschillende manieren worden onderzocht:

• urineonderzoek (jongens)
• bloedonderzoek (jongens en meisjes)
• uitstrijkje (vagina meisje; keel en anus jongens en meisjes)

Dit is afhankelijk van je klachten en de manier waarop je hebt gevreeën. Daarom is het belangrijk om dit met de arts of verpleegkundige te bespreken.

Met nieuwe laboratoriumtechnieken kan steeds meer soa-onderzoek worden gedaan via urine. Voor jongens is onderzoek op chlamydia via de urine net zo betrouwbaar als een uitstrijkje uit de plasbuis. Voor meisjes is urine-onderzoek iets minder betrouwbaar dan een zelf afgenomen uitstrijkje uit de vagina. 

Uitstrijkje uit de vagina

Meisjes kunnen zelf een uitstrijkje maken van de vagina. Het is eenvoudiger dan een tampon inbrengen! Met een wattenstaafje ga je naar binnen en strijk je 10 seconden langs de wand van je vagina. Een onderzoek met een eendenbek is alleen nodig als je klachten hebt.

Uitstrijkje uit de uitgang van de penis

Voor chlamydia is urineonderzoek bij jongens voldoende. Om gonorroe te onderzoeken, wordt soms met een wattenstaafje vocht uit de plasbuis afgenomen. Dit kan nodig zijn als je afscheiding hebt uit de penis of pijn bij het plassen. 

Uitstrijkje uit de anus

Een uitstrijkje uit de anus kun je meestal zelf maken. Je gaat met een wattenstaafje naar binnen en strijkt 10 seconden langs  de wand van je anus. Als je klachten hebt aan je anus, kan het nodig zijn dat een arts je anus van binnen bekijkt. Dit gebeurt met een instrument dat een klein stukje in de anus wordt ingebracht. Hiermee wordt vocht afgenomen en wordt de anus van binnen bekeken. De arts of verpleegkundige kan dan blaasjes van herpes genitalis, genitale wratten en een syfiliszweer zien.

Een uitstrijkje uit je keel

Bij jongens én meisjes wordt soms een uitstrijkje van de achterkant van de keel afgenomen. De arts of verpleegkundige strijkt met een wattenstaafje achter in je keel bij je amandelen. Dit doet geen pijn.

Voor een test op hiv, syfilis en hepatitis B moet je je bloed laten onderzoeken. Er wordt bloed afgenomen en doorgestuurd naar een laboratorium.

Bij sommige soa-poli’s krijg je ook een hiv-sneltest:

• Dit is een test op hiv die al binnen een uur resultaten geeft.
• Het voordeel van een sneltest is de snelle uitslag.
• Het nadeel is dat de hiv-sneltest pas na 3 maanden nadat je misschien hiv hebt opgelopen, een zeer betrouwbare uitslag geeft.

Ben je een jongen en heb je seks met jongens? Lees meer over de hiv-test en de hiv-sneltest op Mantotman.nl. 

• Chlamydia en gonorroe kunnen vanaf 2 weken na het seksuele contact getest worden.
• Testen op hiv, syfilis en hepatitis B geven na 3 maanden een betrouwbare uitslag.
• Heb je klachten die op een soa wijzen, wacht dan niet af, maar ga eerder naar de huisarts of maak een afspraak bij een soa-spreekuur van de GGD / Sense.

Voor jongeren tot 25 jaar is soa-onderzoek bij een Sense spreekuur gratis.
Word je getest bij je huisarts, dan hangt het van je ziektekostenverzekering af. Meestal valt een soa-test onder de basisverzekering. Houd rekening met je standaard eigen risico. Wil je zeker zijn van de kosten? Vraag het na bij je huisarts en je zorgverzekeraar.